محوریت محبت اهل بیت علیهم‌السلام در تربیت

فایل های صوتی :

جلسه اول

مصیبت و نحوه نگرش به آن
یکی از مسائلی که آدمی را در زدنگی رنج می دهد، مصیبت هایی است که بر او عارض می گردد. و آدمی آن هنگام که دارای نعمت می باشد، از بهره مندی از آن غافل است ولی به محض محرومیت از آن دچار شکایت و اضطراب می گردد. بطور مثال شخصی که از نعمت بینایی برخوردار است هیچگاه متذکر این نعمت نیست اما آن هنگام که چشم او دچار مشکل و بیماری می گردد، متذکر آن نعمت می شود و البته در آن هنگام مجدداً غافل از نعمات دیگری است که از آنها غافل است.
خداوند متعال در قرآن کریم می فرمایند که مصیبت نتیجه اعمال خود فرد است. که البته پذیرش این مطلب نیز تحمل مصیبت را آسانتر می کند. این استدلال بسیار عقلی و منطقی نیز می باشد و پایه بسیاری از علوم مانند: پزشکی، روان شناسی و... بر گذشته و سابقه یک موضوع استوار است و این مسئله هیچ ارتباطی به جبر ندارد بلکه آدمی همواره در ارتکاب اعمال مختار بوده است.
چگونگی دفع و تحمل مصیبت
مطلب بعدی آنست که دفع آثار مصیبت را به سادگی نمی توان رفع نمود و به وضع قبل بازگرداند. بطور مثال فردی که در تغذیه خود بی موالاتی نموده است و بخاطر این بی توجهی، بیمار گردیده است با تصحیح تغذیه خود نمی توان انتظار داشت که بیماری او رفع و مرتفع گردد بلکه نیازمند درمان و استمرار تغذیه سالم است.
هر مصیبت دارای مهلت و اجلی است و فرد در هنگام مواجهه با مصیبت می بایست صبر و استغفار نماید و طبق تعالیم الهی قبل از محرومیت، می بایست خداوند را شکر نمود و از محضر او درخواست بهره مندی و عدم محروم شدن از آن را نمود.
راه ایجاد رضایتمندی در زندگی
اگر انسان در فضایی زندگی می کند که لذت نمی برد و احساس خوشایندی ندارد؛ خود اوست که این زندگی را معماری کرده است. بنابراین سوال مطرح می گردد که چگونه زندگی را معماری نماییم که زندگی رضایت بخش شود؟
باید دانست که راه حلی که توصیه می گردد تأثیر خود را در همان لحظه نمی گذارد بلکه نیازمند صبر و تحمل می باشد.
توجه داشتن به تأثیر مخرب معاصی و بدی ها
آنچه که خداوند در افراد قرار داده است آنست که از بدی و ظلم بیزار است و به خوبی و صلح میل دارد. این فرد ممکن است دچار آسیب ها و ناپاکی گردد اما بدنبال جبران و بازگشت از بدی است و پشیمانی که در پی این گونه اعمال پدید می آید نیز از نشانه های عقل است. با گسترش بدی ها در یک فرد و یا یک گروه کم کم میل به بدی در آنها شکل می گیرد و در مقابل از خوبی فاصله می گیرند. خداوند متعال افرادی را خلق نموده است که مطلق خوبی هستند و در مقابل دشمنان ایشان مطلق بدی هستند و افراد می بایست سو گیری خود را نسبت به هر کدام از آنها معین و مشخص نمایند و یک معیار مهم برای هر فرد که در پاکی زندگی می کند یا خیر آنست که میل خود را به هر کدام بسنجد.

جلسه دوم

تأثیر همنشین و دوست در سرنوشت
در چلسه پیش گفته شد در فطرت هر فرد خوبی ها و بدی ها تعریف شده است و هر فردی از بدی ها گریزان و به خوبی ها متمایل است.
یکی از آنچیزهایی که در سرنوشت فرد مؤثر است، دوست و هم نشین است. و بسیاری از افراد و صنوف چه برای انحراف و چه برای تربیت، از همین روش یعنی عضویت و تعامل یک فرد با هر گروه و هر تیمی استفاده می کنند.
در قرآن کریم نیز خداوند متعاال به این مطلب اشاره دارند که کسانی در روز قیامت از رفیق و هم نشین خود بیزاری موی جویند و آرزو می کنند که ای کاش با او دوستی نمی کردند.
جابر از امام باقر علیه السلام درباره آیه ۱۶۵ بقره (وَمِنَ النَّاسِ مَن یَتَّخِذُ مِن دُونِ اللّهِ أَندَاداً یُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللّهِ وَالَّذِینَ آمَنُواْ أَشَدُّ حُبًّا لِّلّهِ وَلَوْ یَرَى الَّذِینَ ظَلَمُواْ إِذْ یَرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلّهِ جَمِیعاً وَأَنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعَذَاب) نقل می کند که این افراد چه کسانی هستند؟ امام باقر علیه السلام می فرمایند که آنها کسانی هستند که دوستانی غیر الهی دارند و آنها را همتای خداوند تلقی می نمایند و آنها را همانند خدا دوست می دارند و این افراد کسانی هستند که غیر از ما اهل بیت علیهم السلام را خلیفه الله می دانند و از آنها اطاعت می کنند.
توجه به همنشینی
حال در این روزگار که وسایل ارتباط شخصی بسیار وسعت پیدا نموده است، خیلی می بایست به این نکته توجه داشت که چه سخنانی را می شنویم و چه اخباری را دنبال می کنیم؟ شرافت هر شخص به آنست که دنبال اوست و هر فرد در روز قیامت با آنچه که دوست دارد محشور می شود. و در این میان محبت اهل بیت علیهم السلام از بالاترین محبت هاست که آثار بسیاری در این دنیا دارد که باعث میل به خوبی ها و پاکی از بدی ها می شود و در آخرت هم محشور شدن با ابن انوار پاک الهی را در پی خواهد داشت.
بهترین همنشین
این طبیعت هر دوستی است که مؤثر است و یکی از چیزهایی که سرنوشت هر شخص را تعیین می نماید، همین دوستی ها و هم نشینی هاست. حال که در فطرت آدمی خوبی قرار داده شده است پس اگر در زندگی خود با خوبان زندگی کند، سررنوشت و عاقبت خوبی خواهد داشت. و این یکی از اسرار مودت به اهل بیت علیهم السلام است.
این انوار الهیه انواع افراد مختلف اعم از اقوام و فرهنگ و... را هم نشین و هم سفره خود قرار می دادند و خود را انیس و رفیق شفیق معرفی می نمایند.
خداوند را شاکر نعمت ولایت امیرالمومنین علیه السلام و ائمه علیهم السلام باشیم.

جلسه سوم

تکثر و جمع گرایی ابزاری برای تقابل با فطرت
همانطور که پیش تر اشاره شد همه ی انسان ها دارای فطرتی مشترک هستند که به وسیله آن دارای ارزش های ثابتی هستند، یعنی خوبی ها را تشخیص می دهند و از آنها گریزانند و بدی ها را نیز می شناسند و از آن ها گریزانند. ولی این امکان وجود دارد که یک فرد به تقابل نسبت به این فطرت برخیزد و با آن بجنگد چنانکه بسیاری در تاریخ بوده اند و سرگذشت آنها را خوانده ایم و قرآن نیز به آن ها اشاره کرده است. یک نکته مشترک در اینگونه افراد وجود دارد و آن هم تشکیل دادن اجتماعات همسان و هم فکر است و این به آن دلیل است که اینگونه بهتر و راحت تر می توانند بر ندای فطرت یا همان وجدان قلبه کنند و به عبارت بهتر موضوع را برای خود توجیه کنند.
راه بهره مندی و استفاده صحیح از نعمات الهی
برای بهره مندی بیشتر از نعمت های الهی و روز افزون کردن آن باید به چند نکته توجه داشت. ابتدا باید نسبت به بهره مند بودن از نعمت هایی که در حال حاضر از جانب خدا به ما عنایت شده توجه داشته باشیم و در قدم بعد باید شاکر این نعمت ها باشیم. به عنوان مثال شاید نعمت بینایی در نگاه اول برای بسیاری از ما یک موضوع عادی و ساده باشد و آن را به دید یک نعمت بزرگ و عالی نگاه نکنیم و در ادامه برخورداری از آن نیز به عنوان یک پیش فرض برای ما تعریف شده است و گویی که خدا باید و حتماً آن را همیشه در اختیار ما قرار دهد، در حالی که اینگونه نیست و هیچ دلیل و برهانی برای برخورداری همیشگی ما از این نعمت وجود ندارد و برخوردار بودن لحظه به لحظه از آن جای شکر و سپاس دارد. و نکته سوم این است که استفاده از این نعمت نباید باعث شکستن دل سایرینی که از آن محروم هستند شود.
بالاترین نعمت و شکر آن
از بالاترین نعمت هایی که خداوند شامل حال بندگانش کرده است محبت نسبت به اهل بیت علیهم السلام است. ولی آیا این نعمت نیاز به پرورش و همچنین بهره مندی درست به مانند سایر نعمت ها ندارد ؟ در جواب باید گفت که قطعاً باید شاکر این نعمت بود و برای بهره مندی درست از آن نیز راهی از جانب خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله معرفی شده است و آن چیزی نیست جز مودت نسبت به اهل بیت علیهم السلام. به این معنی که محبت درونی نسبت به ایشان را به روش ها مختلف ابراز کرده و آشکارا بیان کنیم.
غرور و تکبرآفتی خطرناک
همانطورکه گفته شد راه بهره مندی و شکر نعمت نسبت به محبت اهل بیت علیهم السلام ابراز بیرونی آن یا همان مودت است. به عبارت دیگر زمانی که آدمی کسی را دوست داشته باشد در مقابل او خاضع و فروتن خواهد شد و هرآنچه او بگوید می پذیرد و انجام می دهد. از طرف دیگر کسی که بخواهد در مقابل کسی ایستادگی و دشمنی کند دچار تکبر و غرور می شود تا حدی که حاضر است بر هرآنچه فطرت و حتی انسانیت تأیید می کند پا بگذارد تا این دشمنی و عداوت را بروز دهد. همانطور که در واقعه کربلا شاهد چنین چیزی بودیم که با وجود اینکه حجت ها و دلایلی که از جانب امام حسین علیه السلام بیان شد بیشترین مصیبت و بلا را بر آن حضرت و یاران و اهل بیتش روا داشتند و آن هم تنها به یک دلیل، تکبر و دنیا طلبی.

همچنین بخوانید...

دیدگاه خود را بنویسید

جستجو

بایگانی نوشته‌ها

برچسب‌ها